Na początku chciałabym zwrócić uwagę na fakt, o którym wielu nie wie – pewność siebie, a poczucie własnej wartości to dwie zupełnie różne rzeczy. Często są one mylone lub traktowane jako synonim – jest to błąd. Na poniższym przykładzie łatwo wyjaśnię, na czym polega różnica.
Jakieś 10 lat temu pracowałam jako doradca finansowy z grupą młodych i ambitnych ludzi, wśród których był też Dawid – przystojny, pewny siebie chłopak, który zarabiał najlepiej z nas wszystkich, jeździł najlepszym samochodem, a kobietom na widok jego uśmiechu, uginały się kolana. Bardzo go nie lubiłam. 🙂 Mojej sympatii nie zyskał, ponieważ przy wszystkich swoich zaletach był niezwykle arogancki. Notorycznie dogryzał innym tylko po to, by sam mógł poczuć się lepszy i ważniejszy.
Co zatem widzimy? Na pierwszy rzut oka Dawid był osobę pewną siebie. Jestem przekonana, że w rozmowach z klientami czy w kontaktach z płcią przeciwną – nie brakowało mu pewności siebie. Jednocześnie – z perspektywy czasu, jestem w stanie ocenić, że musiał mieć on bardzo niskie poczucie własnej wartości – skoro musiał dowartościowywać się poprzez obniżanie wartości innych oraz popisywanie przed kolegami ilością “zaliczonych” koleżanek.
Osoba o wysokim poczuciu własnej wartości, nie ma potrzeby działać w ten sposób.
Popatrzmy też na kontrowersyjną postać Donalda Trumpa – ogromna pewność siebie i nadmuchane ego, a do tego bardzo niskie poczucie własnej wartości.
Jak widać jedno niekoniecznie idzie w parze z drugim.
Przy okazji – czy można mieć wysokie poczucie własnej wartości, a przy tym nie być pewnym siebie? 😉
PEWNOŚĆ SIEBIE
Pewność siebie zazwyczaj dotyczy konkretnych obszarów i umiejętności. Jeśli świetnie znasz język angielski, będziesz czuć się pewna siebie podczas rozmowy z anglojęzycznymi znajomymi. Jeżeli fantastycznie gotujesz i bardzo to lubisz, w kuchni będziesz czuć się pewny siebie. Osoba która nie umie pływać, nie może czuć się pewna siebie w wodzie.
Można być też pewnym siebie w kontaktach z innymi ludźmi, co wynikać będzie z nabytych do tej pory umiejętności interpersonalnych oraz przekonaniu o własnych zasobach – czyli przeświadczeniu, że mamy coś ciekawego do zaoferowania swoją osobą.
Jeżeli uda nam się wrócić do wymarzonej wagi, założyć nową sukienkę, a makijaż zrobi nam profesjonalista – będziemy czuć się naprawdę bardzo pewne siebie! Co innego, jakbyśmy nagle miały wziąć udział w balu, na którym wszyscy byliby wystrojeni, a my przyszłybyśmy w dresie – pewność siebie nie byłaby mocno odczuwalna, prawda?
Można mieć naturalne predyspozycje do odczuwania zadowolenia z siebie albo można się pewności siebie po prostu nauczyć. Im więcej pracy włożymy w doskonalenie siebie, tym bardziej pewni siebie będziemy. Można wówczas powiedzieć, że sami siebie przekonaliśmy o własnej atrakcyjności (nie chodzi tylko o wygląd fizyczny). I tą atrakcyjnością emanujemy – to z nas wypływa i jest odczuwane także przez innych.
POCZUCIE WŁASNEJ WARTOŚCI
(NIE BUDUJE SIĘ GO OD ZEWNĄTRZ)
Poczucie własnej wartości to przede wszystkim nasz stosunek do siebie samych. Nie zależy od osiągnięć, ilości pieniędzy, dyplomów czy samochodów.
Wysokie poczucie własnej wartości to silne przekonanie o tym, że zasługuję na wszystko co najlepsze PO PROSTU, tylko dlatego, że jestem.
Z obwisłym brzuchem, czy bez. Kiedy jestem na fali, czy kiedy jestem na dnie. Kiedy przeżywam sukces, ale też kiedy coś mi się nie udało.
Czyli możemy mówić o stabilnym i wysokim poczucie własnej wartości wtedy gdy np. straciłaś właśnie pracę, ponieważ zrobiłaś najgłupszy błąd w swoim życiu, przez który firma straciła zlecenie, a kilka osób z firmy jest na ciebie wściekłe – a ty, mimo to, masz odwagę spojrzeć sobie w oczy w lustrze i powiedzieć do siebie “Spokojnie, jakoś to będzie. Damy radę”.
Nie chodzi o to, aby patrzeć na siebie bezkrytycznie, ale o to, by dać sobie prawo do niedoskonałości.
Wysokie poczucie własnej wartości to zaakceptowanie faktu, że nie jest się (i nie będzie) osobą perfekcyjną.
Poczucie własnej wartości oraz samoocena będą miały wpływ na to, jak wygląda nasze życie, w tym również to jak wyglądają nasze relacje z innymi.
Od tego zależy, czy poprosimy o podwyżkę, czy zmienimy pracę jeśli aktualna nam nie pasuje, czy pozwolimy się obrażać “koleżance”, oraz czy odejdziemy od partnera, który nas nie szanuje. Od tego będzie zależało, czy zaryzykujemy i pójdziemy za marzeniami otwierając własną firmę, czy uznamy, że nie ma nawet sensu próbować.
Tak jak napisałam powyżej – poczucie własnej wartości nie zależy od czynników zewnętrznych. Dobrym przykładem będzie tutaj niemowlę. Kiedy widzimy takie niewinne dziecko, nie możemy ocenić jaka jest jego wartość. Jest ono po prostu wartościowe i nikt tego nie neguje. Dopiero gdy dorastamy, z jakiegoś powodu próbujemy swoją wartość mierzyć w samochodach, czy markowych ubraniach.
Warto pamiętać o tym, że jeśli dowartościowujemy się od zewnątrz – gdy stracimy tę rzecz, nasza wartość znowu spadnie. Aby tak się nie stało – należy budować poczucie własnej wartości w oparciu o relację z samym sobą.
SZACUNEK DO SIEBIE JAKO SKŁADOWA POCZUCIA WŁASNEJ WARTOŚCI
Trudno mówić o wysokim poczuciu własnej wartości bez szacunku do siebie.
O tym, czym jest szacunek do siebie pisałam przy okazji innego artykułu (czytaj TUTAJ).
Zawsze gdy robimy coś wbrew sobie, oznacza to, że nie szanujemy siebie i własnego zdania. Kiedy pozwalamy innym, aby nas nie szanowali – wówczas również jest to przejaw braku szacunku do samego siebie.
“Ludzie traktują cię tak, jak im na to pozwolisz.” Warto o tym pamiętać, zwłaszcza w odniesieniu do poczucia własnej wartości.
PODSUMOWANIE
Pewność siebie można podnieść poprzez praktykę w danej sferze oraz osiąganie coraz nowszych umiejętności i doskonalenie ich.
Można być pewnym siebie w jednej dziedzinie życia i być zupełnie niepewnym siebie w innej. Ogólnie można przyjąć, że człowiek jest pewny siebie, gdy uda mu się przekonać samego siebie o własnej atrakcyjności.
Poczucie własnej wartości wynika z tego, jak byliśmy wychowani. W zależności od tego, czy kochano nas miłością bezwarunkową i zapewniano, że jesteśmy wiele warci niezależnie od tego co zrobimy lub nie zrobimy, czy jednak wmawiano nam w dzieciństwie coś zupełnie odwrotnego – z takim stosunkiem do samego siebie ruszamy w świat. Na szczęście można to poczucie zmienić – wraz ze wzrostem świadomości oraz nauki obdarzania siebie miłością bezwarunkową – nasza wartość w naszych oczach będzie rosła.
ĆWICZENIA
1. Codziennie przez 21 dni zapisuj sobie w zeszycie dwa poniższe zdania:
“Jestem ważna / ważny.”
“Jestem wartościowa / wartościowy.”
Tym sposobem wgrasz sobie nowe, lepsze “oprogramowanie”. 🙂
2. Wypisz na kartce swoje wszystkie sukcesy. Wszystkie, które przyjdą ci do głowy.
Niech ich będzie przynajmniej 15. Tymi sukcesami może być cokolwiek – wszystko co ci się w życiu udało – małe sprawy i duże.
Zdanie matury 20 lat temu, kupienie samochodu, zdanie egzaminu na prawo jazdy, uzbieranie na wymarzoną egzotyczną wycieczkę, ugotowanie przepysznej zupy, urodzenie dziecka, czy wybaczenie komuś, pomimo że było to bardzo trudne, wzięłam udział w proteście pomimo, że się bałam. 😉
To ćwiczenie pozwoli ci nauczyć się postrzegać siebie jako człowieka, który odnosi sukcesy i realizuje zamierzone cele.
3. Powiedz sobie szczery komplement – codziennie rano przez tydzień.
Gdy Widzisz się rano w lustrze – uśmiechnij się do siebie i powiedz sobie (szczerze!) coś miłego!
Zobaczysz, jak pozytywnie wpłynie to na Twoje samopoczucie oraz twoją samoocenę. 🙂